“Kopen of huren, de keus is aan u”

12 november 2015 - 

De Nieuwe Pijp is een staalkaart van de Amsterdamse sociale huisvesting. Alle Amsterdamse corporaties hebben hier bezit. En zoals dat gaat met het Amsterdamse corporatiebezit is er van alles aan de hand. We spraken met Sherill Lisse en Boudewijn Ruckert, twee leden van de bewonerscommissie ‘complex 85’, het stadgenootcomplex rondom de Vincent van Goghstraat.

Aanleiding voor de heroprichting van de bewonerscommissie was het verketelingsproject in 2004, aldus Sherill. “Veel bewoners kregen een HR-CV-installatie en namen afscheid van de moederhaard.” Er kwamen ‘crematoriumpijpen’ zoals Sherill de rookgasafvoerpijpen noemt. Hier wist niemand wat van en was niemand in gekend. De bewonerscommissie pakte ook andere zaken op, zoals onterecht ingevoerde servicekosten voor een huismeester en te hoge afrekeningen voor de trappenhuisverlichting. Met de verhuurder, stadgenoot, werd afgesproken dat een uitspraak van de huurcommissie over een zaak leidend zou worden voor alle bewoners. Zo kreeg iedereen geld terug voor de verlichting. De ongevraagde huismeester werd alleen terugbetaald aan mensen die een procedure startten.

Splitsing en verkoop
In dezelfde tijd speelde de splitsing van het complex waardoor woningen los verkocht konden worden. Het complex werd verdeeld in drie VvE’s. Boudewijn laat de brochure zien: Huur of koop, de keus is aan u. Stadgenoot rept hierin van de baat die de wijk zal hebben bij toenemende diversiteit. Maximaal 49% zou worden verkocht en stadgenoot blijft natuurlijk werken aan een prettig leefklimaat.
Boudewijn: “De eerste lichting kopers leverde geen problemen op. Voornamelijk dertigers. Maar een deel is weer vertrokken en we zijn nu aan de tweede verkoopronde toe, soms de derde. Dat levert hele andere bewoners op. Er zitten studenten bij die aangeven hier vooral een leuk studentenleven te willen leiden”. Sherill:”Men beseft zich vaak niet dat de binnentuin een klankkast is en de woningen heel gehorig. En al beseft men zich het wel, niet iedereen is hierop aanspreekbaar”.

De diversiteit aan bewoningsvormen is inderdaad sterk gegroeid. Boudewijn wijst een woning aan waar sprake is van Short Stay, elke drie weken nieuwe bewoners. Enkele andere woningen rondom hem zijn bewoond door woongroepen, of worden gedeeld met de (kinderen van de ) eigenaar. De ouders kopen de woning en de studerende kinderen trekken er in met kamerhuurders. Anderen verhuren hun woning via AirBNB.

VvE
Vanuit zijn rol als bewonerscommissielid schuift Boudewijn aan bij de vergaderingen van een van de VvE’s. Huurders hebben formeel geen stem in de algemene ledenvergadering van de VvE. “De eigenaar-bewoners die daar komen zijn heel betrokken, daar valt goed mee te praten.” De hedendaagse VvE-voorzitter zet zich in voor de leefbaarheid in het complex en gaat het gesprek aan met een eigenaar waar Boudewijn overlast van ervaart.”
Boudewijn woont in dit complex sinds 1992. Het bijzondere aan de Pijp was dat zowel gezinnen als 1-persoonshuishoudens goed met en naast elkaar konden leven. Vrienden waarschuwde hem toen hij in de Pijp kwam wonen en wezen op het grote aantal buitenlandse namen in zijn portiek. “Maar in die jaren heb ik nooit problemen gehad met mensen met buitenlandse namen. Mijn portiek werd druk bewoond. Op de bovenste verdieping woonde een groot Marokkaans gezin. Soms waren er wel 13 man. Het was overdag behoorlijk druk, maar na 22 uur was het altijd stil. Het was een fijne tijd. Alle kinderen van de bewoners zijn bij mij over de vloer geweest. Inmiddels ook de kleinkinderen.
Het trappenhuis werd ook regelmatig schoongemaakt. Dat deden we allemaal. Dat is nu wel anders. De huurders maken schoon, eigenaren niet. Aanspreken als er iets gebeurde waar je last van had ging goed, werd geaccepteerd en men paste hun gedrag aan. Die tijden lijken nu wel veranderd.”

Leefstijl en woningkwaliteit

Een andere reden waarom er nu veel meer overlast is, is dat de harde vloeren gangbaar zijn geworden. Sherill: “Die dunne houten vloeren en de gipsplaten plafonds laten veel geluid door. Je kan niet op deze woningen met 3 of 4 mensen wonen”. Boudewijn: “Kinderen slapen ’s nachts, dat geldt niet voor veel van de volwassenen die hier woningen delen of deels verhuren. Op dit soort vloeren moet je gewoon je schoenen uitdoen, en na middernacht wat zachter praten”. Sherill:”Daarnaast is het niet handig dat zich in oude buurten ‘uilenstedepockets’ ontstaan.”

Niet alleen de oude huurders hebben last van deze menging van leefstijlen en mensen met andere normen. “Een buurman, eigenaar-bewoner,  vertrekt meestal naar zijn ouders als een naastgelegen woongroep fusten naar binnen rolt of draaitafels aansleept”, aldus Boudewijn. “Je beseft je wel hoe kwetsbaar je bent in je woning, als van fatsoenlijke nachtrust geen sprake meer is”. Sherill:”Het begon allemaal toen de Pijp gebombardeerd werd tot ‘Quartier Latin’,  alleen zijn we vergeten de banlieues te bouwen waar we naar toe kunnen. ”
Een ander punt van de verkoop is dat er continu verbouwingen gaande zijn. Lastig als de indeling gewijzigd wordt en de woonkamer boven een slaapkamer komt te liggen. Boudewijn ziet ook een positieve kant: “De renovatie uit 1986 is slecht uitgevoerd, ik zie de noodzaak. Bij verbouwingen isoleren sommigen de woning veel beter, ook voor geluid”.