15 Jaar Meldpunt Ongewenst Verhuurgedrag

01 maart 2016 - 

Sinds 2001 ondersteunt het Meldpunt Ongewenst Verhuurgedrag huurders in Amsterdam die ernstige last ervaren van hun verhuurder. Van bedreigingen en illegale ontruimingen tot malafide woningbemiddelaars en overlast van illegale hotels. Na 15 jaar zijn we helaas nog steeds nodig.

Het Meldpunt verifieert de klacht en bekijkt hoe we de bewoners kunnen helpen om het probleem op te lossen en wie het best hulp kan bieden als dat nodig is. Het Meldpunt signaleert en rapporteert over ontwikkelingen op de verhuurmarkt en vraagt aandacht voor kwesties die (dreigen te) escaleren.

In de jaren 2003-2007 nam voor huurders de problematiek rond het splitsen, verbouwen en handelen met onroerend goed grote vormen aan, zodat ook voor het Meldpunt daar onze grootste inzet in ging zitten. Wij rapporteerden over ‘splitscowboys’: snelle handelaren en de vaak grove manier waarop huurders werden bejegend. Voor deze eigenaren leverde een pand na aankoop het meest rendement op als de zittende huurders snel uitgeplaatst konden worden.

De gouden jaren van het kopen, uitplaatsen, verbouwen, splitsen en doorverkopen eindigden abrupt eind 2008: de crisis bereikte al snel het vastgoed. Hiermee namen ook de klachten af die samenhingen met samenvoegen, splitsen of verbouwen van verhuurde panden.

Direct na het begin van de vastgoedcrisis merkten we een toename in het aantal meldingen over vastgoedeigenaren die panden geheel op vreemd vermogen hadden gefinancierd. De banken wilden hun vastgoedportefeuilles herfinancieren waarop een aantal beleggers in problemen geraakte. Grote verhuurders als de heren De Vries, Prud’homme de Lodder en Selim waren daar voorbeelden van. Met een dreigend faillissement voor ogen werd het gedrag richting hun huurders er ook niet beter op: hoe meer woningen leeg zouden komen hoe meer deze zouden opleveren bij een executieverkoop. Het Meldpunt heeft vele gedupeerde huurders bijgestaan.

Een andere trend die wij via, een Raadsadres d.d. 12 september 2012, signaleerden is wat later ‘woningdelen’ werd genoemd. Wij rapporteerden over een snelle toename van kamergewijze verhuur van zelfstandige woningen: vaak werden er nog een paar extra kamers in een woning getimmerd om het rendement te maximaliseren. Concrete aanleiding waren 7 panden in de Van Bossestraat: de eigenaar wilde die aan totaal 140 jongeren en studenten verhuren. De brief van het Meldpunt leidde tot een snelle actie van toenmalig wethouder Ossel: binnen drie maanden kreeg de eigenaar van die panden een hele stevige boete en is er nieuw beleid ontwikkeld.

In januari 2013 hebben we een initiatief uit het Centrum gesteund met een online meldformulier waar bewoners overlast van (illegale) shortstay en illegale hotels konden melden. We hebben dat zo georganiseerd dat de meldingen – als de melder dat wil (en dat is vrijwel altijd zo) – ook direct naar handhaving van de Dienst Wonen gaan. Meldpunt en het wijksteunpunt verzorgen de signalering en helpen de bewoners als ze vragen hebben of in de knel komen. De gemeentelijke afdeling handhaving ziet toe op naleving van de gemeentelijke regels. Dat initiatief was voor alle betrokkenen een succes en is daarom stedelijk gemaakt met een nieuwe URL: www.overlastvakantieverhuur.nl. Sinds de start van dit meldformulier zijn er ca. 750 meldingen ontvangen. Het Meldpunt ondersteunt vooral bewoners waar onder, naast of boven hun woning een illegaal hotel is gevestigd.

Sinds de start van het Meldpunt tot de dag van vandaag zijn de soms ronduit malafide handelspraktijken van bemiddelingsbureaus een vast aandachtspunt, we helpen vele tientallen zo niet honderden gedupeerde huurders. Vanaf 2013 hebben we actief de discussie gevoerd met de branchevereniging over (dubbele) courtagekosten. Een open brief aan de branche hebben wij destijds op onze blog gezet. De afgelopen jaren hebben we met hulp van het Emil Blaauw Proceskostenfonds tientallen huurders juridisch bij kunnen staan in hun claim om de door hen onterecht betaalde bemiddelingskosten terug te vorderen. In alle gevallen leidde dit tot succes: bemiddelingskosten (courtage) hoeft niet door een huurder betaald te worden. In oktober 2015 bevestigde de Hoge Raad dit in een duidelijke uitspraak: als huurders reageren op een woningadvertentie hoeven zij nooit bemiddelingskosten te betalen.

Naast zulke ‘grote’ dossiers gaat het dagelijks werk tegen de praktijken van huisjesmelkers en malafide verhuurders natuurlijk gewoon door. We staan de huurders zo goed mogelijk bij , waar nodig door anderen zoals Politie, stadsdelen of Centrale Stad, Handhaving van Dienst Wonen, Coördinatiebureau Bibob, advocatuur of de media er bij te betrekken.

Anno 2015 zien we de verkoopmarkt weer aantrekken. Daarmee neemt ook het aantal zaken toe waarbij zittende bewoners onder druk worden gezet.