Als gemengde VvE aardgasvrij: hoe dan?

30 oktober 2020 - 

In de Dobbebuurt in Nieuw-West is Rochdale bezig enkele portieketageflats uit de jaren vijftig te renoveren. In lijn met de ambitie van de gemeente om in 2040 aardgasvrij te zijn, worden de flats ook aangesloten op stadswarmte. Maar wat te doen met de twee flats waarin zowel huurders als eigenaren wonen?

De voorzitter van de VvE Dirk Bonsstraat, Peter Putter, is er nog niet uit. In februari 2019 benaderde !WOON het bestuur van de VvE voor een bijeenkomst over aardgasvrij. Daar werden de bestuursleden op de plannen van Rochdale gewezen. Wilden zij niet ook over op stadswarmte? “Ik wist toen echt niets over aardgasvrij”, vertelt Putter. “Voor mij was het een kans om mijn bestuurslidmaatschap van de VvE waar te gaan maken.”

In juli 2019 was er een informatiebijeenkomst met de gemeente en Vattenfall. “Wij waren met zijn vieren of vijven en van de andere VvE was er één iemand. Dat was de opkomst van de 112 koopappartementen waarover het gaat.” Daar bleek hoe complex de operatie bij een gemengde VvE eigenlijk is. De huurders van de naburige flats kunnen tijdens de werkzaamheden verhuizen naar een andere woning, maar in hun flats kan dat niet. Hoe dat precies zou moeten gaan, wist de vertegenwoordiger van Vattenfall ook nog niet.

Verwaarloosd

Verwarrend, helemaal voor degene van de buurflat. “Ze werd meteen op haar nek gesprongen door de gemeente of ze contactpersoon wilde zijn en de anderen in de VvE wilde informeren. Bovendien gaven wij tijdens die bijeenkomst aan dat we van plan waren om weg te gaan bij de beheermaatschappij, omdat we ontevreden waren. Toen dacht ze helemaal: dan blijven wij achter met een verwaarloosde VvE zonder bestuur.”

Sindsdien is er veel gebeurd; haar VvE heeft nu ook een bestuur en de twee VvE’s werken in alles wat ze doen samen. “We hebben dit jaar al drie keer vergaderd, ondanks corona”, lacht Putter tevreden. “Er is een nieuwe beheerder gevonden en er wordt, na jaren uitstel, eindelijk groot onderhoud gepleegd. Ook is het gelukt om onze servicekosten te verdubbelen, die waren veel te laag. Kortom, dat hele energiegedoe heeft ertoe geleid dat we nu twee actieve VvE’s hebben.”

Geen geld

Helaas had het groot onderhoud zo’n haast dat verduurzaming niet is meegenomen. “We hebben gebruikgemaakt van de Energiecoach die de gemeente ons aanbood en we hebben van !WOON nog een cursus Groen MJOP (duurzaam meerjarenonderhoudsplan) gekregen. Het probleem is: we hebben geen geld. Het is leuk natuurlijk, wil je morgen aan de stadswarmte, maar je moet het wel allemaal kunnen regelen. “Dat de twee wat slaperige VvE’s nu klaarwakker zijn en orde op zaken hebben gesteld, en zelfs samenwerken, is belangrijke bijvangst.”

Ondertussen is het nog steeds onduidelijk hoe stadswarmte zou kunnen worden ingepast. Want na een schouw door Vattenfall en installatiebedrijf Feenstra bleek dat de standaard afleversets niet in de meterkast passen. “Het zijn kleine appartementen, van 40, 50 m2 groot. In de meterkast past precies een cv-ketel. De afleversets zijn stukken breder. Het zou dus een enorme breekpartij worden.”

In oktober 2019 kwam Vattenfall met een nieuw voorstel: er komt een grote collectieve afleverset in de benedenruimte en de VvE rekent verder af met de bewoners. Omdat er geen gezamenlijke stookruimte is, moet een van de boxen worden opgeofferd. “Dat wilde degene van de bewuste box natuurlijk niet. Maar wij hadden ook geen zin om als warmteleverancier op te treden. Overigens voelde Rochdale daar ook niet voor.”

Onzekerheid

Wat de VvE nu wel helder heeft, is dat ze geen stadswarmte willen zolang ze niet weten wat de kosten voor iedere individuele eigenaar zijn en zolang onduidelijk is hoe het wordt aangelegd en welk ongemak het oplevert. “Dwingen kunnen ze ons voorlopig niet.” Nu hij zich in de materie heeft verdiept, vraagt hij zich af of het überhaupt wel de beste oplossing is. “Infraroodpanelen zijn geschikt voor kleine ruimtes, zoals de onze. Dat is een kwestie van een meterkast verzwaren en wat kabels doortrekken. Niks geen grote, brede buizen door je huis.”

Pas veel later, toen hij via de gemeente op een avond over de Transitievisie warmte terechtkwam, realiseerde hij zich dat de gemeente werkt aan gebiedsplannen om de stad in 2040 aardgasvrij te krijgen. In die warmtevisie wordt voor iedere wijk een voorkeursoplossing aangewezen. Voor hun wijk waarschijnlijk stadswarmte. Maar de Transitievisie warmte moest nog worden aangenomen door de gemeenteraad, dus wat dat voor hen betekent? “Ik lees dat niet iedereen noodzakelijk met die voorkeursoplossing mee hoeft te gaan. Stel dat blijkt dat all-electric voor ons beter uitpakt, kunnen we dan een uitzonderingspositie claimen?” (red: ja, particulieren en VvE’s kunnen op dit moment een eigen afweging maken).

Hij wil graag dat iedere eigenaar keuzevrijheid heeft en het op zijn eigen tempo kan doen. “Sommige bewoners hebben net een nieuwe ketel en dan zegt de gemeente: over twee jaar moet je van het aardgas af. Dat is raar, zo werk je niet bij een VvE. Je denkt op een termijn van een jaar of tien.”

Voordeur

Achteraf gezien had Putter graag geweten dat ze een proefproject zijn en dat de betrokken partijen ook nog zoekende zijn. “De onzekerheid heeft mensen echt heel erg bang gemaakt. Er zijn mensen die willen verhuizen. In het begin dachten we: over een half jaar moeten we een beslissing nemen en over een jaar zijn we aangesloten. Inmiddels weten we dat dat niet gaat gebeuren, maar we hebben geen goed beeld hoe het verder gaat verlopen.”

Het liefst zou hij bij de algemene ledenvergadering twee of drie alternatieven willen voorleggen die echt voor hun flats geschikt zijn. Bewoners moeten er dan wel over nadenken, maar hoeven niet zelf allerlei onderzoek te doen. Maar dan nog voorziet hij hobbels. Van de 56 stemmen in de algemene ledenvergadering zijn er 21 van Rochdale. “Als zij zeggen, we gaan voor stadswarmte, dan moeten wij minstens 22 stemmen halen. Nou, dat is ons nog nooit gelukt.”

Daarnaast: een VvE is juridisch gezien verantwoordelijk voor het onderhoud en het beheer van de gemeenschappelijke ruimtes. Gaat een VvE überhaupt wel over wat er achter de voordeur gebeurt? “Als iemand het er niet mee eens is en een rechtszaak aanspant, dan zou die best nog wel eens een kans maken, denk ik.”

Nawoord:

Speelt aardgasvrij ook in jouw buurt en heb je een VvE? Dan hebben we deze tips::

• Zorg dat je VvE actief is of wordt. Volg bijvoorbeeld ons webinar VvE op orde in december 2020 of in januari 2021.
• Zorg dat er voldoende middelen in kas zijn. Over financiën in de VvE is er een webinar in april 2021.
• Zorg dat je onderhoud op orde is. Twee keer per jaar is er onze cursus Groen MJOP. De aankondiging hiervan vind je later bij ons cursusoverzicht voor VvE’s.
• Laat je goed informeren en stel vragen, bijvoorbeeld over de investeringskosten, de aanpassingen in je huis en de verwachte vaste en variabele lasten.
• Ga in gesprek met huurders en de bewonerscommissie: je staat samen voor een keuze die voor elke groep andere consequenties kan hebben. Het is goed om je daarvan bewust te zijn.
• Realiseer je dat het aardgasvrij maken voor alle partijen echt iets nieuws is, waar nu in steeds meer buurten ervaring mee wordt opgedaan.

Transitievisie Warmte vastgesteld. En nu?