Bewonersorganisaties willen buurtplatformrecht

07 november 2020 - 

Actieve bewoners in de stad zijn volop in beweging. Op 5 november overhandigden vijf buurtplatforms in de ontwikkelbuurten – waar grote plannen zijn voor vernieuwing – het B5 Manifest aan wethouder Rutger Groot Wassink. Daarin beschrijven ze wat ze nodig hebben om  duurzaam van betekenis te kunnen zijn voor hun buurt. Kort daarvoor publiceerden zij samen met organisaties uit andere delen van Amsterdam een Noodkreet waarin zij pleiten voor een buurtplatformrecht. Al eerder riep een andere bundeling van wijkorganisaties in De Kracht van Mokum de gemeente op bewonersorganisaties een duidelijke positie en benodigd budget te geven. De voorstellen lijken goed aan te sluiten op de voornemens van het gemeentebestuur om bewonersinvloed te stimuleren.

Betrokken bewoners zijn van groot belang voor de stad. Zonder hun inbreng zouden vele zaken niet lopen. De gemeente kan immers niet alles zelf regelen. De actieve bewoners lopen echter tegen de grenzen van het vrijwilligerswerk aan. Het is als vrijwilliger niet zo makkelijk om actief te zijn in eigen buurt, overal bij te zijn en inbreng te leveren en ook nog eens allerlei praktische zaken te moeten regelen, je te verantwoorden en hobbels te moeten overwinnen. Dat alles kost te veel energie en dan branden vrijwilligers af. Daarom klinkt de roep voor buurtrechten steeds luider.

Oproep De Kracht van Mokum

Wijkorganisaties hebben zich verenigd in De Kracht van Mokum. Zij richten zich met een oproep tot de gemeente. “In tijden van crisis gaan politici, stads(deel)besturen en ambtenaren extra hard aan de slag om de problemen op te lossen. De reflex is om meer ambtenaren en professionals in te zetten. Maar de gemeente kan het niet alleen en Mokum heeft veel kracht in zich. Er zijn zoveel Amsterdammers die willen en kunnen meedenken en zich willen inzetten voor hun stad en stadgenoten. Bewonersorganisaties en -initiatieven mogen niet aan de besluitvormingstafel ontbreken.”

De organisaties in De Kracht van Mokum vragen de gemeente het volgende:

  1. Erken als gemeente dat je niet alles zelf kunt doen. Dat geldt niet alleen voor de uitvoering maar ook voor het opstellen van beleid.
  2. Erken dat de inzet van bewoners en ondernemers van groot belang is. Erken dat deze inzet sterk gebaat is bij onafhankelijke ondersteuning, continuïteit en versterken van netwerken in de buurt.
  3. Zorg dat in elke buurt en wijk een budget is voor de onafhankelijke ondersteuning van bewonersinitiatieven. Zorg voor een basisbudget en oormerk bovendien een klein deel van elk budget voor inhuur externen, projecten openbare ruimte, welzijn, et cetera voor onafhankelijke ondersteuning van bewoners. Zet een deel van het budget externe inhuur in voor lokale organisaties. Dan kunnen buurtbudgetten volledig voor activiteiten en plannen van bewoners beschikbaar blijven.

Oproep voor behoud Wijkcentrum de Pijp en d’Oude Stadt

Terwijl bewonersorganisaties zich verenigen dreigen belangrijke bestaande buurtnetwerken om te vallen. Zo is Wijkcentrum de Pijp in gevaar. Stadsdeel Zuid wil als bezuiniging de subsidie uit de sociale basis stopzetten. Hetzelfde geldt voor Wijkcentrum d’Oude Stadt in het centrum. Beide organisaties stonden aan de wieg van de woonspreekuren en de huurteams in de stad. Wijkcentrum de Pijp zette in 1996 het eerste Huurteam van Amsterdam op. Dat werd al snel een groot succes en een stedelijk project. Samen met de succesvolle ondersteuning van bewoners bij renovaties en tegengaan van sloop leidde dat in 2005 tot het eerste Wijksteunpunt Wonen in de stad. In 2017 was het een van de partners bij de oprichting van !WOON. Ook vele andere mooie initiatieven zijn opgezet in De Pijp, zoals de Buurttop G250 en het Natuur & Milieuteam. Zo’n belangrijke organisatie moet je koesteren als gemeente, vinden velen. Honderden bewoners hebben zich inmiddels tot de partijen in de gemeenteraad gericht. Zij benadrukken het grote belang van deze verbindende buurtorganisaties, nog eens extra in deze coronacrisis. Ook oud burgemeester Job Cohen pleit in dit filmpje voor behoud van Wijkcentrum de Pijp. Hij schreef hen: “Ik steun jullie strijd van harte. Het wijkcentrum moet blijven!” Ook de organisaties in De Kracht van Mokum pleiten voor een oplossing voor de wijkcentra. “Amsterdam kan het zich juist nu niet veroorloven de continuïteit van burgerkracht op het spel te zetten,” zo verwoordde Dick Glastra van Loon van Eigenwijks het tijdens de raadscommissie KDD (waaronder Democratisering) op 21 oktober.

Noodkreet

Ook in andere delen van de stad gaat het nog niet vlekkeloos. “Wij zijn een coalitie van buurtorganisaties-van-onderop uit vele delen van de stad Amsterdam. Wij zijn die verbindende factor op lokaal niveau die de netwerken activeert en mensen in kracht zet, waar bewoners oppakken wat nodig is om te doen voor mens, buurt en stad.” Zo introduceren de netwerken zich. Met de noodkreet (pdf) stellen de wijkorganisaties dat het water hen tot de lippen staat. “Buurtorganisaties vallen om, velen haken af, het is steeds weer vechten tegen gestuurd worden in plaats van ondersteund worden. Een echt duurzame sociale structuur in de buurt kan alleen vanuit de bewoners zelf neergezet worden. ​De tijd voor verandering is NU.​ Dit is de bestuurscoalitie waarvan we denken dat die, zeker ‘’na Corona’’ een hernieuwde stad gaat bouwen. Goede bewonersorganisaties op lokaal niveau is wat Amsterdam nodig heeft. Niet over 2 jaar, maar nu.”

Buurtplatformrecht

In de Noodkreet pleiten de organisaties voor een formele positie. “Om dat te verankeren verzoekt de coalitie op korte termijn, nu, een nieuw buurtrecht, het ‘’buurtplatformrecht’’,​ waarbij elke buurt het recht heeft, elk op eigen wijze, op zelforganisatie, en die dan erkend te zien met positie en budget. Dit verhoudt zich in alles met het coalitieakkoord, de Omgevingswet en heeft een voorbeeld in de Overlegwet waar actieve bewoners in een flat positie hebben ten aanzien van de woningcorporatie. Er is een concept gemaakt wie (welke groep/organisatie) in ‘’de buurt’’ het initiatief wordt gegeven om een platform op te richten, of als buurtplatform erkend te worden.”

Tenminste een deel van de gemeenteraad staat welwillend ten opzichte van dit idee. Een motie om dit recht nader uit te werken is in voorbereiding en komt de komende maand aan de orde bij de bespreking van de begroting voor 2021.

Manifest B5

Het manifest van de buurtplatforms uit de ontwikkelbuurten is afkomstig van onderstaande platforms.

  • Buurtplatform Deysselbuurt (Nieuw-West)
  • Flora 4 Life (Noord)
  • Hart voor de K-buurt (Zuidoost)
  • Platform 1106 Holendrecht (Zuidoost)
  • G-buurt Moving Forward (Zuidoost)

Het Manifest B5 – kader voor inzet buurtbudget is hier te lezen (pdf)

De komende tijd besteedt !WOON met interviews extra aandacht aan de inzet van deze actieve bewoners.

Artikel delen:

!WOON