Rechter: de kraan moet je gewoon kunnen gebruiken

09 februari 2021 - 

Hoe weet je nou of water uit je kraan veilig is? Welke meetmethode toont aan of er te veel lood in zit? Daarover was verschil van mening tussen bewoners en woningcorporatie Ymere. Dankzij enkele uitspraken van kantonrechters is daar nu duidelijkheid over. Een loodtest van het eerst uitstromende water is voldoende om een gebrek aan te tonen. Totdat de loden leidingen zijn vervangen is dan een huurkorting van 60% aan de orde. De door Ymere gehanteerde doorstroommethode is nuttig om loden leidingen op te sporen, maar niet geschikt om te bepalen of de norm is overschreden. Voor bewoners is deze uitkomst prettig en begrijpelijk: voor hen telt immers het water dat direct uit je kraan komt. Niet het water na een paar minuten doorspoelen.

In deze zaak had Ymere de loden leidingen al laten vervangen. De vraag die overbleef was of de huurders recht hebben op een huurverlaging over de periode tussen de melding van het gebrek tot aan het vervangen. De huurders overlegden een meting die een te hoge waarde aantoonde, Ymere vond op basis van een zogenaamde doorstroommeting dat geen sprake was van een gebrek. Daar ging de kantonrechter niet in mee. Het te hoge loodgehalte in het water geeft recht geeft op een huurkorting, tot het moment dat het probleem is verholpen.

Test van eerste uitstromend water is voldoende

Na meer dan een jaar steggelen heeft de kantonrechter nu de knoop doorgehakt over de testmethode: een loodtest van eerstuitstromend water is afdoende om een gebrek te onderbouwen. De rechter vond dat je bij normaal gebruik niet kan verwachten dat je pas na 3 minuten doorstromen het water kan testen. Testen van het water dat direct bij openen uit de kraan komt was jarenlang de praktijk, maar Ymere zette dat op zijn kop door de introductie van de doorstroommethode. Je laat dan eerst het water een tijd doorlopen. Die methode is in principe een opsporingsmethode voor loden leidingen. De uitslag is meestal de laagst denkbare waarde van lood die je binnen kan krijgen via het kraanwater. Als je via deze methode onder de norm van 10 microgram per liter test, wil dat alleen nog niet zeggen dat het water veilig is om te drinken of dat er geen sprake zou zijn van een gebrek.  Bij lagere grenswaardes voldoet deze methode overigens wel als opsporingsmethode.

Wanneer moet je dan een loodtest doen?

Het eerstuitstromend water kan op ieder moment van de dag bemonsterd worden, ieder moment is juist. Dus zowel na een nachtje stilstand als gedurende de dag. Vooral na stilstand in een loden leiding kan de loodwaarde flink omhoog gaan.  In Amsterdam hebben we veel te maken met collectieve loden leidingen. Die zitten niet in de woning, maar iets verderop onder de panden. Hierdoor is stilstand van het water in de woningen niet altijd het ‘worst case scenario’. Door stilstand van water in de meestal koperen leidingen in de woningen gaat het loodgehalte niet omhoog, terwijl maar het water er vlak na een flink hoger loodgehalte kan hebben. Dat maakt het in die situaties nogal ongewis wat het loodgehalte is dat je bij normaal kraangebruik drinkt.

Lood is en blijft ongezond

Bewoners hebben recht op gezond drinkwater en daar hoort (vrijwel) geen lood in te zitten. Waar het dan om gaat is wat je binnenkrijgt als je water uit de kraan drinkt. Is dat teveel, dan is het een gebrek. De huurder heeft dan recht op een huurkorting, tot de verhuurder de leidingen heeft vervangen. Om dat gebrek aan te tonen volstaat dus een test van het eerstuitstromende water. Daarmee zijn we er nog niet, want het advies is om alle loden leidingen te verwijderen omdat iedere onnodige loodinname ongewenst is.

De uitspraak van de kantonrechter over de wijze van bemonstering en huurverlaging voor de huurders bij Ymere is hier te vinden.

Recente uitspraak in het Hilwis complex

Recent oordeelde een andere kantonrechter al in dezelfde trant over de loden leidingen in het Hilwis-complex in de Rivierenbuurt. Ook daar werd een korting op de huur toegekend van 60%. Het feit dat de VvE de vervanging van de loden leidingen niet in gang gezet had, ontsloeg de verhuurder daar niet van de noodzaak om zich in te spannen de VvE in beweging te krijgen.

Vragen over lood? Hulp nodig? Zie ons stappenplan

Lood in drinkwater – loden leidingen – stappenplan