Oudere migranten wonen net als Nederlandse ouderen het liefst zo lang mogelijk zelfstandig in hun eigen woning in hun vertrouwde buurt. Het aantal niet-westerse ouderen in Amsterdam groeit tot 2030 naar verwachting van 23.000 naar 43.000, wat bijna een derde van het totaal aantal 65-plussers is. Dit zijn met name Marokkaanse en Turkse Amsterdammers. Velen van hen kwamen als kinderen van gastarbeiders in het kader van gezinshereniging naar Nederland of later als huwelijkspartner. Net als alle andere ouderen moeten ook zij zich voorbereiden op zo lang mogelijk zelfstandig thuis wonen.
Amsterdam bouwt 2000 clusterwoningen voor senioren
Vooruitlopend op de groei van het aantal ouderen wil Amsterdam de komende jaren 2000 geclusterde woningen bouwen. Dit zijn zelfstandige woningen (tussen 5 en 10) voor 55plussers dicht bij elkaar met een gemeenschappelijke ruimte (dat kan ook een buurtkamer, tuin of dakterras zijn). Zo’n cluster kan ook deel uitmaken van een groter complex met woningen voor gezinnen. Het kan dus verschillende vormen en elke omvang hebben en het ligt bij voorkeur in de buurt van winkels, huisarts, OV en andere voorzieningen. Dit concept biedt ook meer mogelijkheden voor de combinatie van wonen en (formele en informele) zorg. !WOON onderzocht samen met de belangenorganisaties voor migranten HTIB (Turkse belangenorganisatie) en EMCEMO (Marokkaanse belangenorganisatie) wat het concept van geclusterd wonen zou kunnen betekenen voor deze doelgroepen.
Woonwensen van oudere migranten
Het onderzoek keek ook breder, namelijk welke woonwensen hebben oudere migranten precies?
- Wat zijn de woonwensen van Marokkaanse en Turkse ouderen in Amsterdam nu en in de toekomst?
- Wat kan het geclusterd wonen betekenen voor deze ouderen?
- Op welke wijze zouden migrantenouderen meer betrokken kunnen worden bij het uitwerken van de plannen en concepten?
Huidige woning vaak ongeschikt om oud in te worden
De respondenten werden in hun eigen taal benaderd. Dat leverde waardevolle informatie op. Zowel Marokkaanse als Turkse ouderen zijn kritisch of hun huidige woning nog wel geschikt is om hierin oud te worden. Uit het onderzoek blijken een paar opvallende verschillen te bestaan in woonomstandigheden en wensen tussen de Marokkaanse en Turkse ouderen. Marokkaanse ouderen zijn over het algemeen kritischer met betrekking tot geschiktheid (4%) dan Turkse ouderen (32%). Hieronder een greep uit de woonwensen van de ondervraagden:
‘Ik ben positief over het idee van individuele woningen en anderen. gemeenschappelijke voorzieningen. Het belangrijkste is het huis zelf dat aan de eisen voldoet. Dit moet een drie kamer appartement zijn met een dichte keuken, voor ongeveer 400/500 euro. Want weinig mensen hebben een aanvullende bijstand. Een fitnesszaaltje zou volgens mij een pré zijn. Er moet volgens mij een punt komen waar ouderen naartoe kunnen gaan om vragen over ouderdom te behandelen. Het is altijd beter om met meer mensen te bidden dan in je eentje dit zou dan in deze gezamenlijke ruimte kunnen gebeuren.’ Marokkaanse man, (73 jaar)
‘Ik wil liever in een gemengde groep met Nederlandse ouderen in geclusterde woningen wonen dan alleen met Turkse ouderen. Als ik alleen met Turkse ouderen moet samenwonen ben ik bang voor roddelen en sociale controle. Omdat ik een alleenstaande ben, ben ik bang dat zij mijn dagelijkse leven gaan controleren.’ Turkse vrouw (58 jaar)
Naar aanleiding van het onderzoek doen wij 8 aanbevelingen waar de gemeente en corporaties hun voordeel mee kunnen doen, zoals ‘Zoek actief contact met ouderen over hun woonsituatie’ en ‘Gebruik sleutelfiguren en organiseer voorlichting in eigen taal.’
Onderzoeksresultaten en aanbevelingen
Artikel delen: