Amsterdam oefent met Buurtplatformrecht
05 april 2022 - Het was donderdagavond 24 maart een drukte van jewelste op de bijeenkomst Proeftuin Buurtplatformrecht in A-Lab in Noord. De avond luidde de officiële start in van de Proeftuin. Het komende jaar gaan verschillende bewonersorganisaties samen met de gemeente en lokale partners, onderzoeken hoe een buurtplatformrecht het beste ontworpen kan worden. Het recht komt er, maar de invulling is nu aan de betrokkenen die de komende tijd met elkaar aan de slag gaan. Door de warming-up door gespreksleider Jantina Bijpost wist iedereen al snel wie buurtplatform, bewoner, ambtenaar, gebiedsmakelaar of medewerker bij een organisatie of corporatie was. Centraal stonden de waarden, mogelijkheden en uitdagingen van buurtplatformen door het onderling verbinden en uitwisselen van gedachten. Een actieve bewoonster van buurtplatform Mirandabuurt gaf in de introductieronde aan: “Het is lastig dat er zoveel lagen in het stadsdeel zijn, het is een uitdaging om echt goede samenwerkingen te vinden.” Veel gehoord was de wens om deel te willen uitmaken van regulier overleg op verschillende thema’s door beter samen te werken. “Zo kunnen we meer bewoners betrekken om samen projecten uit te voeren”, aldus buurtplatform Lodewijk van Deysselbuurt. Mike Brantjes van Hart voor de K-buurt noemt het verduurzamen en met maken van lang lopende afspraken als speerpunt. Volgens Sumadi van de Sierpleinbuurt is het belangrijk om gezamelijk heldere afspraken te maken om de toekomst vorm te geven. Het is van belang om het integraal werken te bevorderen, want “Alles heeft met alles en iedereen te maken, door elkaar heen. Geen loketten voor diensten; bewoners denken integraal en niet in hokjes”. Wethouder Rutger Groot Wassink reikte de aanwezige buurtplatformen een certificaat uit als deelnemer aan de Proeftuin Buurtplatformrecht. Zij zijn vanaf nu officieel onderdeel van het ‘experiment’ om buurtplatformen meer rechten te geven. “We moeten zoeken hoe we de kracht van bewonerscollectieven kunnen versterken en hoe we kunnen samenwerken. Ik vind het vooral belangrijk om te ontdekken hoe we samen de stad beter kunnen maken. Met elkaar een nieuwe start maken en de komende 4 jaar samenwerken op basis van gelijkwaardigheid.” De wethouder ging zelf ook niet met lege handen naar huis, hij ontving een chilipeper plant van Menno van Platform Schinkelkwartier als startsymbool van De Proeftuin, waarvan hij plechtig belooft die op zijn werkkamer te zetten en water te geven. De eerste uitwisselronde ging over de waarden van de buurtplatformen. Platform Van Deyssel benadrukte dat er veel historische kennis en een collectief bewustzijn is bij de platformen. “Er is een schat aan kennis van de buurt, maak daar gebruik van als gemeente. Samen ben je slimmer dan alleen”. Er is veel kennis in de buurt aanwezig, gewoon bij de bewoners, waar de gemeente anders veel geld in moet steken om die naar boven te halen op een andere manier. Platform Van Deyssel zegt ook “Wij zijn vertrouwde gezichten, bewoners geven ons vertrouwde informatie en die informatie willen we graag delen met de gemeente”. Ook hebben de buurtplatformen veel contacten in de wijk. Zij weten elk wijkje/flat/moskee/ondernemer/organisatie te organiseren om heel snel sleutelfiguren te bereiken. “We weten waar bewoners behoefte aan hebben en kunnen dat snel vertalen naar de gemeente en andere organisaties”. Duidelijk naar voren komt dat de actieve bewoners erkenning willen op diverse gebieden. Zo noemt een bewoonster van Bewonersplatform Gein dat zij met haar karretje zwerfafval ophaalt. Zij wil met het platform een betere ingang tot het stadsdeel zodat rondzwervend glas beter wordt verwijderd. “We proberen gewoon een goed buurtplatform op te zetten voor allerlei thema’s”. Annemarie daarentegen heeft een eigen stichting in de F-buurt en heeft 4 plekken opgezet waar bewoners creatief bezig kunnen zijn ondermeer met muziek. “Het is tijd dat dit erkend wordt.” De bewoners van Red Amsterdam Noord “willen dat er bij belangrijke beslissingen ook instemming plaatsvindt bij nieuwe bewoners.” Bewoners van het H-buurt platform zeggen te zijn opgericht vanuit organisaties, maar er zitten ook bewoners in. “Bewoners komen eerst naar ons toe en gaan dan pas naar de gemeente. Ze vertrouwen ons”. Ook Platform Sierplein buurt is een mengvorm van bewoners en organisaties/netwerken die tevens ook buurtbewoners zijn. Platform Van Deyssel is er trots op zich georganiseerd te hebben toen “ze onze buurt met 1250 woningen wilden veranderen. We hebben een groot netwerk van 150 actieve bewoners”. Het Schinkelkwartier vindt erkenning belangrijk omdat zij zich richten op nieuwe bewoners. “Het is belangrijk dat zij weten dat het een wijk is met mensen, met een platforms waar zij zich bij aan kunnen sluiten. Hetty van De Mirandabuurt zegt dat zij al 25 jaar een bewonersvereniging zijn. “We kunnen andere platformen coachen, kennis overdragen. Wij vertegenwoordigen de bewonersbelangen richting gemeente”. Mike van Hart voor de K-buurt benadrukt “Wij vertegenwoordigen niet, wij proberen een stem te geven zodat zoveel mogelijk mensen gehoord worden. We halen onze legitimering uit wat we hebben bereikt. Je moet het goed doen, met de nadruk op doen”. Discussieronde twee ging over waar de platformen op vastlopen en wat hiervoor moet worden opgelost. Host Jantina stelt het als: platformen missen positie! Platform Van Deyssel wil graag een positie van gelijkwaardigheid. “We hebben 2 jaar gesprekken gevoerd om puur om aan tafel te komen… We willen graag meedenken, correleren en verbeteren. Doe het mét ons”. Het platform noemt als wens voor de Proeftuin dat zij graag medezeggenschap willen over de inzet van maatschappelijke organisaties in hun buurt. Red Amsterdam Noord zegt: “Wij hebben enorm moeten strijden om aan tafel te zitten met de burgemeester, etcetera. Voorheen ging het stroef, Er ging bloed, zweet en tranen in zitten”. Nu worden wij serieus genomen en aan tafel uitgenodigd. “Zo e konden we ervoor zorgen dat vuil wekelijks in plaats van maandelijks wordt opgehaald. Ook konden we een stokje steken tegen de bomenkap van 84 bomen in De Banne.” Bewonersvereniging De Mirandabuurt vindt het lastig dat hun input voor de dak- en thuislozenopvang in hun buurt niet werd meegenomen. “Er was overleg voor een kleinschalige opvang, maar een jaar later kwam er van hogerhand een plan voor 3 grootschalige projecten. Als de gemeente ons platform wel serieus had genomen, hadden ze een groter draagvlak gehad.” Hart voor de K-buurt zegt dat de “weerstand in de buurt weggehaald kan worden als zij eerder aan tafel worden uitgenodigd. Je moet enige continuïteit hebben. En niet alleen bewoners hebben die uitsluitend voor eigen belangen opkomen”. De gebiedsmakelaar van Gein is ook voor erkenning van buurtplatformen, want: “Wij als ambtenaren hebben er ook mee te maken dat bepaalde zaken gemeentelijk bepaald worden terwijl we met het stadsdeel in gesprek zijn”. Er kan kortom, efficiënter gewerkt worden.” Sjoukje Alta, Stedelijk directeur gebiedsgericht werken en stadsbeheer bij de Gemeente Amsterdam , benadrukt nog eens dat de Proeftuin belangrijk is. “Het is van belang om samen te werken om de klimaatcrisis, ruimtegebrek, coronacrisis, nu weer wereldcrisis… aan te kunnen. Als wij dat niet vasthouden, zal het nooit goed leven zijn in de stad. We moeten voorbij de tegenstellingen kijken. Zonder bewoners te horen, kunnen wij niet duurzaam bouwen aan de stad.” Sjoukje daagt de bewoners van de platformen en de overige partijen uit met: “Wees een beetje schaamteloos met elkaar in de Proeftuin. Liever gek dan dat we om elkaar heen dansen en de scherpte vermijden.” Hetty van Mirandabuurt zegt dat “kosten voor flyers, koffie, thee, printkosten, etcetera uit de eigen huishoudportemonnee komen. Er zou een onkostenvergoeding moeten komen. Ook een ruimte waar bewoners kunnen overleggen is belangrijk.” Red Amsterdam Noord geeft aan dat ruimte om bewoners op te vangen en spreken gewenst is. “Dat je een plek hebt in de wijk waar je terecht kunt”. Maar een tijdelijke ruimte, kan ook afbreuk doen aan het langdurige karakter van samenwerkingen. Mooi voorbeeld van hoe het ook kan, is hoe het geregeld is bij Hart voor de K-buurt. Daar heeft woningcorporatie De Key ruimte beschikbaar gesteld. Zo zegt de corporatie “Hart voor de K-buurt is een serieuze gesprekspartner voor ons, we kunnen met Hart voor de K-buurt overleggen en polsen hoe het gaat in de wijk .” ! Ander aspect waar de platformen behoefte aan hebben, is financiële continuïteit. Soms worden buurttrekkers wel betaald. Zo zegt Mike van Hart voor de K-buurt “Het is belangrijk om zo’n buurtorganisatie te creëren en dat kun je niet alleen in je vrije tijd. Je moet veel geven aan zo’n wijk.” Platform Van Deyssel zegt “Wij zijn allemaal vrijwilligers die in de avonden en het weekend dingen doen. We printen nu zelf flyers en nieuwsbrieven. We zouden ook een onderzoeksbureau willen kunnen inhuren. Dat soort dingen.” Ook Schinkelkwartier noemt dat allerlei aanvragen zo een halve dag kosten. “Je hebt er vaak geen tijd voor om dingen professioneel te doen. Daar kun je hulp bij gebruiken.” Planoloog Max Smit van Ruimte en Duurzaamheid van de Gemeente Amsterdam zegt “Het lijkt mij interessant om nog directer uit te wisselen. Dat specialisten bijvoorbeeld worden gedetacheerd aan sessies bij de buurtplatformen.” Red Amsterdam Noord stelt dat bewoners de professionals zijn. “Het is belangrijk om met de poppetjes aan tafel te zitten, om gezien te worden.” Mike van Hart voor de K-buurt “We willen ernaar toe dat er budget wordt vrijgemaakt op een andere manier dan nu gebeurt. ” Een buurt is geen plan: je hebt organisatie geld en continuiteit nodig.” Evert Bartlema, directeur-bestuurder van ! WOON, vertelt over hoe de Overlegwet 25 jaar tot stand kwam. Corporaties en ASW maakten afspraken voor recht op advies. “Bewoners kost het heel veel tijd en uitzoekwerk, dus het is belangrijk dat er afspraken zijn”. Wat hij de buurtplatformen van de Proeftuin, mee wil geven is “dat het een beetje puzzelen zal zijn, maar het is goed om met elkaar vast te stellen wat voor rechten en plichten je hebt. Het helpt enorm als je een kader hebt waar je op kunt teren.” Community Land Trust uit Zuidoost zegt dat het nog best lastig was om de eerste stap te definiëren. “We moeten eerst de buurt informeren over ons platform in Jip en Janneke taal.” Mike zegt dat ze al 4 jaar bezig zijn om platformen te helpen, maar dat dit nog lang niet bij iedereen bekend is. “Daarom is onze eerste stap: onze bredere organisatie duidelijk maken.” Nog lang niet klaar Bij het uitchecken aan het einde van de conferentie met de vraag ‘Hoe ga je hier weg?’ hoort host Jantina mooie dingen. ‘Voortvarend’, ‘hoopvol’, ‘waardevol’, ‘zin om aan de slag te gaan’, ‘nieuwsgierig’, ‘enthousiast’, ‘spannend’, ‘met de trein’ 🙂 en ‘nog lang niet klaar’. Ja, de Proeftuin gaat nu van start. Veel succes. Wil je meer weten over de Proeftuin? Neem dan contact op met !WOON: Lenny Bijker: l.bijker@wooninfo.nl Volg de ontwikkelingen in de Proeftuin via: #Buurtplatformrecht Samenwerken en integraal werken
Welke waarde heeft een buurtplatform?
Erkenning buurtplatform is belangrijk
Waar lopen de buurtplatformen vast en wat moet worden opgelost?
De Proeftuin is belangrijk om goed te leven in de stad
Wat hebben de buurtplatformen nodig?
Kader voor je rechten en plichten als Buurtplatform
De ambities met de Proeftuin per buurt
Contact
Jantina Bijpost: j.bijpost@wooninfo.nl Volg de Proeftuin op social media
Artikel delen: