Zurich loopt voor op Amsterdam met 200 wooncoöperaties

29 september 2022

Op 22 en 23 september vond het International Cooperative Housing Symposium plaats in Zürich. De stad kent een lange traditie in coöperatief wonen. Er zijn meer dan tweehonderd wooncoöperaties met non-profit huurwoningen in en rond Zurich, met een marktaandeel van bijna 20%. Het team wooncoöperaties van !WOON bezocht het symposium om lessen te leren en kennis te delen met andere wooncoöperaties en organisaties.

Professionals uit de internationale coöperatieve woonbeweging

Het thema van het symposium was dit jaar ‘Growing the movement!’ Het programma bestond uit diverse presentaties en panelgesprekken van professionals uit de internationale coöperatieve woonbeweging. Op dag 2 bezochten we een drietal baanbrekende projecten uit Zurich: Zollhaus van Kalkbreite (foto: Martina Meier), een van de oudste wooncomplexen van ABZ en FOGO van Stiftung Einfach Wohnen, waar studenten en vluchtelingen met elkaar samenleven in betaalbare, circulaire studio’s.

 

Sleutelbegrippen voor succes wooncoöperatieven

Hoewel de context van de deelnemende landen aan het symposium heel verschillend is, kan geconcludeerd worden dat een aantal sleutelbegrippen van belang zijn voor het stimuleren van een coöperatieve non-profit woonsector, en daarmee betaalbare en duurzame huisvesting met collectieve voorzieningen voor iedereen:

  • Strategisch grondbeleid
  •  Toegang tot financiering en bijbehorende instrumenten
  • Goed bestuur en regelgeving

Daarbij is actieve samenwerking tussen initiatiefnemers (bewoners), professionals, overheid, academici en investeerders onmisbaar. Zijn deze partijen en de regelgeving goed op elkaar ingespeeld, dan ontstaan er prachtige initiatieven die op lange termijn ten goede komen aan de lokale gemeenschap. Om in het gastland Zwitserland te blijven, waar een dergelijk sector al honderd jaar bestaat en daarmee stevige wortels heeft in het woonstelsel, zie je vruchten van een dergelijke bundeling van energie. Neem Zollhaus, het tweede project van coöperatie Kalkbreite. Op een lawaaierig perceel in de stad, naast het spoor en op de plek van een voormalig douanekantoor, staat nu een enorm gebouw met 56 huurappartementen, een restaurant, kantoorruimtes en flexwerkplekken, een daktuin, diverse ontmoetingsruimtes, fietsenstalling, winkeltjes, een kinderopvang en parkeergarage voor de spoorwegmedewerkers. In een stad waar de gemiddelde huur voor een appartement van 40m2 rond de 1700 euro per maand ligt, slaagt de coöperatie erin om diverse inkomensgroepen te huisvesten, dus ook mensen met lagere inkomens.

Projecten verrijken de stad

Daarmee staat Zollhaus voor inclusie en participatie in de stad. En zo verrijken tal van dergelijke projecten de stad, gerealiseerd in opdracht van de toekomstige bewoners en gebruikers.

Financiering wooncoöperaties

Zürich kent verschillende financiële instrumenten: Naast dat de overheid leningen beschikbaar stelt steunen wooncoöperaties elkaar onderling. Zo kunnen nieuwe wooncoöperaties een beroep doen op een landelijk solidariteitsfonds en nemen bestaande wooncoöperaties een aandeel in nieuwe wooncoöperaties.

Daarnaast gelden er een aantal duidelijke voorwaarden, zoals we die nu ook in Amsterdam zien:

  • Opdrachtgeverschap bij toekomstige bewoners en gebruikers
  • Democratisch en vrijwillig bestuur
  • Non-Profit, geen winstuitkering aan de leden. Dus: Wonen als gebruiksgoed, niet als verdienmodel (doel: huur betaalbaar houden op de lange termijn).

Prachtige resultaten in Zurich

Een stad als Zurich laat zien dat burgers prima in staat zijn om zelf duurzame en leefbare gebouwen neer te zetten ten dienste van de gemeenschap, hoe een financieringsstructuur voor wooncoöperaties op te zetten is en hoe samenwerking met de gemeente en een professioneel middenkader tot prachtige resultaten kan leiden.

Ontvang gratis digitaal Handboek Wooncoöperaties Amsterdam

De gemeente Amsterdam heeft de eerste stappen gezet met het Actieplan Wooncoöperaties, daarover lees je meer in het Handboek Wooncoöperaties Amsterdam

 

Kijk ook naar deze video van de Zwitserse tv over het symposium (niet ondertiteld).

Artikel delen:

!WOON